1.3 Wonen

Nieuwbouw bestaat voortaan uit 40% sociale huurwoningen en 40% koop en huurwoningen in het middensegment
Met deze maatregel pakken we het grote tekort aan van betaalbare woningen voor mensen met een laag inkomen, starters en eenpersoonshuishoudens. Nieuwbouw is een van de belangrijkste instrumenten waarmee de gemeente niet alleen de woningvoorraad, maar ook de verdeling van die voorraad kan beïnvloeden. De lokale behoefte is hierbij het uitgangspunt.

Zelfbewoningsplicht en anti-speculatiebeding
Wonen mag geen markt zijn. Wonen is een recht. GroenLinks Heemskerk heeft de afgelopen periode gezorgd voor een zelfbewoningsplicht, maar deze zouden we graag willen aanscherpen. Tot nu toe geldt deze plicht alleen maar voor nieuwbouwhuizen. GroenLinks wil ook het handelen in bestaande woningen stoppen met de hiervoor al beschikbare middelen. Dit doen wij via het anti-speculatiebeding. Huisjesmelkers mogen onze starterswoningen niet opkopen. Verder willen wij graag landelijk erop aandringen om een zelfbewoningsplicht ook mogelijk te maken op niet-nieuwbouwhuizen van onder de 300.000 euro.

Huurplafond en een maximale huurstijging
Iedereen moet betaalbaar kunnen wonen. Wij willen daarom een huurplafond en een maximale huurstijging in de vrije sector. Dit is een manier om onze inwoners te beschermen tegen te hoge kosten en een manier om de markt aan te pakken.
​​​​​​​
Verhuurdersvergunning verplicht
We pakken het uitbuiten van huurders aan. Voor het verhuren van een woning of kamer is een verhuurdersvergunning verplicht. Wie huurders uitbuit, niet zorgt voor fatsoenlijke woonomstandigheden of discrimineert bij het toelaten van huurders, verliest zijn of haar vergunning.

Gemengde wijken
We investeren in mooiere en gemengde wijken. In elke wijk moeten mensen van verschillende inkomensgroepen elkaar spontaan kunnen tegenkomen. Dat betekent dat we op sommige locaties sociale huurwoningen toevoegen en in ‘corporatiebuurten’ juist meer vrije sector huurwoningen realiseren. Het beter mengen van wijken is goed en vermindert de angst voor ‘de ander’ en de ongelijkheid. Ook het voorzieningenniveau, zoals bijvoorbeeld een buurthuis of wijkcentrum, wordt hierbij niet vergeten. Deze voorzieningen dienen laagdrempelig en toegankelijk te zijn. Meer over voorzieningen is te lezen in hoofdstuk 2. De wijken waar we dit willen uitvoeren zijn Zuidbroek-Oosterwijk en het centrum (Oosterzij).

Tijdelijke (urgentie-)woningen
Om de woningnood op korte termijn te verlichten, zorgen we voor tijdelijke woningen. We kunnen niet wachten op nieuwbouw. De urgentie is hiervoor te groot.  Daarom stimuleren en faciliteren we de bouw van flexibele woningen voor de groepen waarbinnen de nood het hoogst is: studenten en arbeidsmigranten. Maar ook voor woonstarters kunnen flexibele woningen een tijdelijke oplossing bieden. Bewoners dienen wel binnen enkele jaren door te stromen naar een volwaardige woning. Noodoplossingen mogen geen structurele oplossing worden. Een gedeelte van het Tolhek is hier uitermate geschikt voor. 

Ook jongeren willen een woning
Jongeren hebben veelal behoefte aan kleine, goedkope woningen. Het aanbod van deze woningen is nu niet toereikend. GroenLinks wil onderzoeken hoe we het huidige woningaanbod ook voor hen geschikt kunnen maken. Daarbij wordt ook gekeken naar mogelijkheden en plaatsen van tijdelijke en flexibele woningen, zoals tiny houses. We gaan een plan ontwikkelen om een aantal studio’s te gaan bouwen voor jongeren.
​​​​​​​

Aantrekkelijk en passend in eigen buurt voor ouderen
Jarenlang is er door landelijk neoliberaal beleid gekort op zorgwoningen en zijn de wachtlijsten voor zorghuizen gegroeid. Hierdoor wonen veel ouderen in huizen die eigenlijk te groot voor hen zijn. Om dit tij te keren, wil GroenLinks Heemskerk dat de gemeente inzet op de bouw van knarrenhoven. De zorg moet in deze knarrenhoven toegankelijk zijn en dichtbij. Bovendien moeten buurtwerk en huisartsen nauwer samenwerken om het zelfstandig wonen mogelijk te houden. Naast zorg in de buurt betekent een knarrenhof ook dat men op elkaar let. Een plek waar ook weer iedereen meedoet.

De gemeente moet bovendien tussenvoorzieningen bouwen, zoals woningen die gelijkvloers zijn. Deze woningen zijn vanzelfsprekend aantrekkelijk. Ook zetten we in op initiatieven als woningruil. Hiermee wordt het makkelijker om te wonen in een woning die bij jou past.

Verduurzamen (huur)woningen
Er wordt al veel gedaan aan verduurzaming van huurwoningen door de woningcorporaties. Er zijn al diverse projecten uitgerold in diverse wijken. GroenLinks wil de komende jaren hier een boost aan geven in samenwerking met de woningcorporaties. We maken voor verduurzaming heldere en duidelijke prestatieafspraken met de woningcorporaties: minimale energielabels, het percentage energie neutrale woningen en woningen met zonnepanelen.

Ook huurders moeten op een eenvoudige wijze de mogelijkheid krijgen om hun huurwoning te verduurzamen. De verhuurder wordt verplicht om hieraan mee te werken.

Ook mensen zonder eigen dak (denk aan flats) of grond krijgen de mogelijkheid om in hun directe omgeving te investeren in duurzame energie. De gemeente ondersteunt daarom bewonersinitiatieven door daken, geluidsschermen en grond beschikbaar te stellen. Daarnaast kan de gemeente postcoderoosprojecten starten.
Waar nodig geeft de gemeente advies en ondersteunt zij dit via (landelijke) subsidies.

Ook de kleine verenigingen van eigenaren (VVE), rond de 10 woningen, moeten de mogelijkheden krijgen om hun complex te verduurzamen. Hiervoor maken we heldere en duidelijke afspraken. Ook hier zijn adviezen vanuit de gemeente en de verstrekking (landelijke) subsidies mogelijk.

We brengen woningbouwcorporaties in positie
Wij willen dat de schaarse bouwgrond in Heemskerk gebruikt wordt om sociale huurwoningen te bouwen. Op dit moment zijn er te veel projecten voor het hoge koopsegment (villa's). Met villa's los je het woningprobleem niet op. Daarom moeten de woningbouwcorporaties meer in positie worden gebracht. Zo kunnen zij beter voldoen aan hun sociale woningbouwopdracht. Hier is ook een taak weggelegd voor de gemeente. De gemeente moet inzetten op een actiever grondbeleid. Samen met de gemeente worden concrete plannen ontwikkeld. De gemeente moet het eerst recht krijgen om grond te kunnen aankopen die geschikt is voor woningbouw. Waar dat kan zal de gemeente de grond aankopen. Vervolgens wordt in samenspraak met de woningcorporaties deze grond ontwikkeld.
​​​​​​​

Natuurinclusief bouwen
Er zijn meer woningen nodig. We zitten in een woningnood. We mogen echter niet vergeten dat we onze leefruimte delen met de natuur. Vogels, insecten en vleermuizen zijn ook bewoners van Heemskerk. Wij willen daarom voorwaarden stellen aan het bouwen van woningen. In ieder woningbouwproject komt een aparte paragraaf: natuurinclusief bouwen.
Groen blijft natuurlijk voorop staan bij ieder woningbouwproject. Groen is niet alleen goed voor de dieren, maar ook voor mensen. Bomen zorgen voor verkoeling in verstedelijkte gebieden.
De auto verdwijnt onder de grond. Een parkeergarage onder een woontoren wordt de standaard. Onder een nieuw huis leggen we de garage verdiept aan, dus onder het huis.

1.4 Leefomgeving

Een groene omgevingsvisie
Ook in Heemskerk zijn de leefomgeving, biodiversiteit, sociale opgaven en de toekomst van onze aarde belangrijker dan rendementsdenken. Maatschappelijke waarde en groen worden leidende principes in de lokale Omgevingsvisie en bij gemeentelijke aanbestedingen. De ecologische waarde van onze landschappen en natuur moet hersteld worden door landschapsreconstructies. Het belang van het landschap moet expliciet mee in de Omgevingsvisie. De biodiversiteit, beschermen van het dierenwelzijn en het tegengaan van verdroging zijn belangrijker dan ooit.

Bereikbaarheid
We zetten in op goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer en de fiets.  Ook zal GroenLinks zich hard blijven maken voor een “auto te gast centrum”. Zo komt er meer ruimte voor de fiets en de voetganger in het centrum.
We zetten de omslag naar elektrisch vervoer in de hoogste versnelling. Zo verbeteren we onder andere de mogelijkheden om elektrisch vervoer snel op te laden.
​​​​​​​

Bouwen binnen de grenzen zonder hoofdgroenstructuur aan te tasten
Om woningen te bouwen zullen locaties aangewezen moeten worden. GroenLinks Heemskerk zet zich sinds haar oprichting in voor het bouwen binnen de grenzen van de bebouwde kom. Wij geven daar nog steeds de voorkeur aan. Eén ruimte die wij al een tijd aanwijzen voor de gemeentelijke sociale woning-bouwopgave is het stationsgebied. Belangrijk hierbij blijft voor ons de hoofdgroenstructuur. Wij gaan niet akkoord met het aantasten van deze structuur. Wij zien ook mogelijkheden om te bouwen in de buitengebieden, maar deze gebieden zijn alleen onder zeer strenge voorwaarden bespreekbaar: op geen enkele manier mag de tuindersgrond en het duingebied hiervoor gebruikt worden. Dit gebied is niet alleen sociaaleconomisch een belangrijk stuk in Heemskerk, maar is ook ecologisch van groot belang.

We bouwen circulair
Circulariteit – waarbij kringlopen zich sluiten en afval een grondstof is – wordt een vast criterium bij gronduitgifte, aanbestedingen en vergunningen. Binnen de toekomstige Omgevingswet stellen we scherpere eisen aan de milieuprestaties (MPG) van nieuwbouw. Natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen wordt de standaardnorm.
​​​​​​​

Meer bomen, meer groen, meer klimaatbestendigheid
Het bomenaantal in Heemskerk zit onder het landelijke gemiddelde. Ons doel is daarom om vijfduizend extra bomen te planten. Meer bomen zijn goed voor de biodiversiteit, het waterbeheer, de luchtkwaliteit en temperatuurregeling in de woonwijken en in het dorpscentrum. Als er een boom gekapt wordt, willen wij van de gemeente eisen om er 2 voor terug te planten.
Iedere renovatie of aanpassing in de openbare ruimte levert meer groen, biodiversiteit en klimaatbestendigheid op. Met andere woorden: elke aanpassing moet onze gemeente óók groener maken. Minder stenen en meer groen is ons devies. We willen dat de gemeente haar inwoners stimuleert om hun voor- en achtertuinen zo veel mogelijk te gaan vergroenen. GroenLinks wil dat de gemeente bijvoorbeeld breed gaat inzetten op initiatieven als operatie Steenbreek en Meerbomen.nu.

Betere biodiversiteit door mei-maaiverbod
Door het goede voorbeeld te geven en in de maand mei niet te maaien, zorgt de gemeente ervoor dat de bewustwording van het belang van de biodiversiteit en met welke middelen deze te beschermen is, vergroot wordt. Vogels, vleermuizen, egels, kikkers, salamanders, vlinders, bijen en insecten zijn van groot belang voor de natuur en zorgen voor evenwicht in onze leefomgeving. Om dit gevoelige evenwicht te behouden en te herstellen is kennis nodig. Een goede samenwerking met natuurgidsen, boswachter, imkers en ecologisch biologisch-dynamische boeren is hierin van groot belang.

GroenLinks wil dat machines die door de gemeente ingezet worden voor natuurbeheer kleiner en lichter zijn om bodemverdichting tegen te gaan. De bladblazers en benzinemaaiers worden vervangen door elektrische alternatieven. Onderhoudscontracten met beheerders worden met het oog op duurzaamheid afgesloten.

Ieder dak “dubbel” groen
We streven ernaar dat ieder dak groen wordt, vol ligt met zonnepanelen of op een andere manier goed gebruikt wordt. Daarom verplichten we dubbel gebruik van daken op alle daken die van de gemeente zijn of waar de gemeente aan meebetaalt. Het dak krijgt een dubbele functie, bijvoorbeeld groene daken en zonnepanelen.
We gaan inwoners verleiden om hun daken te vergroenen, door middel van subsidies voor groene daken en/of zonnepanelen.  Ook gaan we inwoners stimuleren om hun regenpijp af te koppelen van de riolering en regenwater op te vangen in een regenton. Gescheiden systemen zijn beter en met het opgevangen regenwater kan je je tuin besproeien.
Voor ontwikkelaars die bouwprojecten willen aangaan in onze gemeente geldt het ‘groen dak, tenzij’-principe: zij moeten aangeven waarom er géén groen daken of andere klimaat-adaptieve maatregelen mogelijk zijn in plaats van andersom.

Heemskerk moet niet volgen, maar initiatief tonen. We gaan experimenteren met innovatieve manieren om zonne-energie op te wekken: zonnepanelen op carports, op bushokjes of aan hekwerken.

Multifunctionele lantaarnpalen (laadlantaarns)
GroenLinks wil de lantaarnpalen gaan uitvoeren als oplaadpunt voor elektrische auto’s. Het combineren van verschillende functies leidt dus tot een duurzame en multifunctionele vorm van openbare verlichting. Hierdoor is het duurzamer en goedkoper in aanschaf en onderhoud. En het leidt niet tot meer fragmentatie van essentiële infrastructuur.
Heemskerk zal met de ingebruikname van deze multifunctionele en duurzame infrastructuur de eerste in de IJmond zijn die openbare verlichting en laden van elektrische auto’s op deze wijze combineert.
 

We geven fietsers, voetgangers en groen de ruimte
GroenLinks zet zich ervoor in om openbare ruimte aantrekkelijk te maken voor fietsers en voetgangers. In deze autoluwe gebieden staat recreatie, ontmoeting, spelen, sport en ontspanning centraal. Een fietsstraat hoort hier ook bij.
We investeren in de fietsinfrastructuur en maken fietsen aantrekkelijker en veilig, zodat onze inwoners vaker hun auto laten staan. Er komen snelfietspaden die alle wijken met de belangrijkste voorzieningen verbinden. In het centrum gaan wij ons inzetten voor betere parkeermogelijkheden voor fietsen, bakfietsen en oplaadmogelijkheden.