De inbreng van de fractie tijdens de raadsvergadering van 19 februari 2015.

Ap 3. Vaststelling Agenda

Wij zouden graag een motie indienen (inning ouderbijdrage jeugdhulp)

Ap 11. Krediet onderzoek muziekschool/bibliotheek

Er is door de coalitie voor gekozen om een bezuinig op de muziekschool en de bibliotheek door te voeren.Vanavond ligt er voor: een bestuursopdracht, waar in onze optiek veel op aan te merken is. Ik zal hierover iets zeggen m.b.t. de muziekschool. De nadruk zal op dit moment echter gelegd worden op de bibliotheek, omdat het hierbij gaat over samenwerking met de gemeente Beverwijk. Dhr. Van Dongen zal dan ook zijn inbreng hierop hebben.

De muziekschool.

De muziekschool is zeer succesvol en kent een zeer gevarieerd aanbod van muziekonderwijs en ondernemen tal van activiteiten. Met deze bestuursopdracht, wordt onder andere onderzocht wat de maatschappelijke positie is die de muziekschool in de Heemskerkse gemeenschap inneemt. Ik zou zeggen kijkt u eens naar de agenda van de muziekschool, waarin allerlei optredens en activiteiten zijn opgenomen (dit zijn er tot eind april zo’n 30 van kinderkoor tot barok).Ik zou hiermee durven stellen dat de maatschappelijke positie van de muziekschool wel is aangetoond.Maar, inhoudelijk valt hier nog veel meer over te zeggen en het is bekend hoe de fractie van GroenLinks aan kijkt tegen deze ontwikkeling.In de bestuursopdracht staat: Voor de inrichting van de projectgroep zal gebruik worden gemaakt van de deskundigheid binnen de organisatie op onder andere inhoud (met name kunst en cultuur) en personeel & organisatie. Vraagt u nu aan de directie van de muziekschool (wat een gemeentelijke afdeling is), onderdeel te laten zijn van het opheffen van hun eigen afdeling? Dit lijkt mij toch redelijk onmogelijk.

De planning is in onze optiek erg krap. Eind oktober moet het zijn afgerond om met ingang van 2016 een bezuiniging van 500.000 euro te kunnen halen. Wat als dit niet lukt? Dan loopt dit college toch financiële risico’s. Mijn vraag is dan ook aan het college hoe gaat u dan mee om? Er wordt nu gevraagd € 150.000 (exclusief btw) beschikbaar te stellen voor de bestuursopdracht. Het college wil ook nadrukkelijk onderzoeken hoe muziekonderwijs gegeven kan worden in regionaal verband. Is hierover contact geweest met de regio? Hoe wordt er vanuit de regio op gereageerd? Wordt er door de regio mee te betaald aan deze bestuursopdracht? En zo ja, hoeveel?

Graag zou ik op gestelde vragen een reactie krijgen van het college.

Dhr. J. van Dongen zal verder ingaan op de bestuursopdracht waar het de bibliotheek betreft.

Heemskerk verdient een volwaardige bibliotheek in samenwerking met Beverwijk en geen commercieel boekenstalletje met wat streekromans in een gebouw dat € 400.000 per jaar kost.

Als de bestuursopdracht blijft luiden zoals die nu is heeft dit als consequentie:

  • dat de voordelen van de samenwerking met Beverwijk zullen verdwijnen op het gebied van ICT, website, inkoop, collectie, administratie, directie etc

  • er zal geen volwaardige bibliotheek meer zijn in onze plaats met 40.000 inwoners en 11.000 leden, geen aansluiting meer bij het netwerk van bibliotheken, geen educatie etc., etc.

  • het huidige bibliotheekgebouw zal met een enkel kaal boekenstalletje, er verlaten bij komen te liggen. De ontmoetingsfunctie zal verloren gaan.

In mijn verdere betoog wil GroenLinks ingaan op deze drie belangrijke aspecten: samenwerking met Beverwijk, een volwaardige bibliotheek in Heemskerk en het huidige bibliotheekonderkomen.

Ik zal eindigen met het voorlezen van een drietal overeenkomstige moties.

Samenwerking met Beverwijk:

In de commissievergadering van 16 januari heeft het college aangegeven, dat de er vertraging was opgetreden in het gezamenlijk onderzoek naar de toekomst van de bibliotheek over 5 jaar. Hoewel Heemskerk trekker was van dit onderzoek was Heemskerk degene die de opdracht tot het gezamenlijk onderzoek nog niet had ondertekend. Beverwijk en Uitgeest hadden dit wel gedaan.De vertraging was gelegen(zo heeft het college aangegeven) in het feit dat dit onderzoek deel uitmaakt van de bestuursopdracht, waar op dat moment de laatste hand aan werd gelegd en op 20 januari in het college zou worden besproken en vervolgens zou worden getekend. Verder heeft het college gezegd, dat de raad kan aannemen dat iedere keer als er een ontwikkeling is u haar hiervan op de hoogte zal stellen, om “ruis” van horen zeggen” te voorkomen zoals ik die kennelijk in uw ogen tijdens die commissievergadering verwoordde. Nu blijkt, dat Heemskerk het gezamenlijk onderzoek uiteindelijk niet heeft ondertekend en het college van Beverwijk heeft overvallen met een eenzijdige bestuursopdracht die vanwege de harde voorwaarden geen ruimte laat voor onderhandeling. Sterker nog door de bezuiniging van € 425.000 eenzijdig door te voeren en dus de gezamenlijkheid op te geven zal Beverwijk om haar bibliotheek in de huidige vorm te handhaven structureel minstens € 250.000 per jaar extra moeten uitgeven. Het college heeft inderdaad als voorwaarde gesteld het onderzoek te beperken tot die besturen die volledige medewerking willen verlenen. Kennelijk valt daar ook het gemeentebestuur van Beverwijk onder. Wie niet bij het kruisje tekent doet niet mee.Is dat nou de manier waarop we met Beverwijk willen omgaan, is dit de manier waarop we in de IJmond met het kansenonderzoek willen omgaan, is dit de manier waardoor er vertrouwen gaat ontstaan om intensief samen te werken of te fuseren?

GroenLinks wil graag van de andere fracties vernemen hoe zij hier tegenaan kijken.

Een volwaardige bibliotheek

Nu nog hebben we in Heemskerk een bibliotheek die gecertificeerd is volgens normen, die ook door de VNG worden onderschreven. Een kwaliteitsgarantie.

Een volwaardige bibliotheek heeft volgens de nieuwe bibliotheekwet de volgende taken:

1.            ter beschikking stellen van kennis en informatie;

2.            bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie;

3.            bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur;

4.            organiseren van ontmoeting en debat;

5.            kennis laten maken met kunst en cultuur.

De kern van het bibliotheekwerk is al in 1994 geformuleerd in het UNESCO manifest over de openbare bibliotheek waarin staat dat vrijheid, welvaart en de ontplooiing van samenleving en individu, fundamentele menselijke waarden zijn. De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) formuleert als kerntaak dat de openbare bibliotheken de rol hebben om alle burgers vrije toegang tot informatie, kennis en cultuur te bieden, zodat zij zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in de maatschappij. De bibliotheek kan veel betekenen als het gaat om voorlichting en activiteiten die zich richten op preventie, zelfredzaamheid en participatie. Het sociale domein vormt de verbinding tussen gezonde en meer kwetsbare mensen en tussen disciplines en zorgverleners. Het zorgstelsel gaat zich dan ook veel meer op de preventie van gezondheidsproblemen richten dan tot heden het geval was. De bibliotheek is in staat om de verbindingen te leggen tussen het sociale domein, het onderwijsdomein en het culturele domein.

Feiten & cijfers geletterdheid (Universiteit van Maastricht en Price Waterhouse Coopers)

We leven in een digitale kennissamenleving. Het huidige kabinet streeft ernaar in 2017 alle overheidsdiensten digitaal aan te bieden. Veel mensen hebben echter beperkte (digitale) basisvaardigheden. Hierdoor kunnen zij moeilijk meekomen met de digitalisering van (overheids)diensten. Hun beperkte basisvaardigheden vormen een belemmering om hier optimaal gebruik van te kunnen maken. Onderzoek toont aan dat het hier gaat om 3 tot 4 miljoen Nederlanders.Daarom is het belangrijk te investeren in geletterdheid, Investeren in geletterdheid is investeren in een betere toekomst. Taaltrajecten verbeteren de taalbeheersing van laaggeletterden. Daarnaast heeft investeren in taal positieve effecten op het welzijn, de arbeidsmarktpositie, de gezondheidssituatie en de opvoeding van kinderen. In Nederland zijn 1,3 miljoen mensen tussen de 16 en 65 jaar laaggeletterd. Dat staat gelijk aan zeker 1 op de 9 Nederlanders in deze leeftijdscategorie, terwijl taalbeheersing noodzakelijk is in de hedendaagse samenleving en op de arbeidsmarkt.

In 2013 is door PWC een schatting gemaakt van de kosten van laaggeletterdheid.Per laaggeletterde komen de kosten neer op gemiddeld €550 per jaar. De bestrijding van laaggeletterdheid verlaagt in potentie enorm veel maatschappelijke kosten. Eindconclusie: Investeren in laaggeletterdheid loont!

Rapport Cohen van Collectie naar Connectie

Bezoekers van de bibliotheek komen kennis halen en kennis brengen. De bibliotheek opereert in een lokale maatschappelijke context. Haar succes staat of valt met de verbindingen die ze teweeg brengt met en tussen mensen en de lokale gemeenschap, de lokale overheid, het lokale bedrijfsleven en lokale maatschappelijke organisaties. Vanuit haar stevig verankerde positie en fysieke aanwezigheid in de samenleving, en vanwege haar laagdrempelige en betrouwbaar karakter, is ze een aantrekkelijke partner voor andere organisaties. Ze faciliteert de toegang tot uiteenlopende activiteiten en groeit uit tot lokale gids en makelaar.

Al deze functies zullen zich niet verder kunnen ontwikkelen, maar verdwijnen. Heel veel wat van waarde is zal verdwijnen, het is niet eens een overweging in de bestuursopdracht! In de plaats daarvan een boekenstalletje dat 1 uur in de week bemand open is. Het werkt al in o.a. Waterland. Aantal leden van 4800 naar 1200 met 1 openingsuur per week.Bij gebrek aan vrijwilligers is een aantal leden van de dorpsraad zelf maar boeken gaan uitlenen.Geen cao, geen deskundigheid, geen certificering. Dus raadsleden als u straks nog wat uurtjes over heeft.

Onze bibliotheek werkt om zoveel mogelijk waarde terug te leveren aan de samenleving. De resultaten van de inspanningen komen ten goede aan Heemskerk en Beverwijk. Karmac als voorbeeld is een commercieel bedrijf met winstoogmerk. Het college heeft al contact gelegd met dit bedrijf. Geen winst voor de samenleving, maar winst voor de eigenaar. Als Karmac zijn eigen winstgevendheid kan vergroten door minder waarde voor de samenleving te creëren zal het bedrijf dit niet nalaten. Als er daarmee extra geld naar de kas van Karmac vloeit verdwijnt dit geld naar Karmac en komt het niet terug in de samenleving. De bibliotheek is gebaat bij al die medewerkers die zich elke dag inzetten voor de bibliotheek. Met hart en ziel. En voor bestaand bibliotheekwerk waar de inwoners van Heemskerk heel blij mee zijn en ook voor al die mooie projecten die bibliotheken uitvoert.

In de bestuursopdracht staat als voorwaarde: behoud van een (minimale) wettelijke en toekomstbestendige bibliotheekvoorziening in Heemskerk Waar ik de afgelopen commissievergadering van geschrokken ben, is dat die voorwaarde geen voorwaarde bleek. Het college gaf aan dat het de voorkeur zou hebben als dat zou kunnen.

GroenLinks vindt dat een bibliotheek in Heemskerk dient te voldoen aan artikel 8 van de bibliotheekwet en gecertificeerd blijft. Op deze manier blijft zij onderdeel van het landelijk netwerk, maakt zij deel uit van de gezamenlijke catalogus, is er een gemeenschappelijke collectie, een afgestemde digitale infrastructuur. De fysieke en digitale bibliotheek vormen een geheel en zonder te voldoen aan artikel 8 is Heemskerk uitgesloten. Geen gezamenlijke bibliotheekpas, geen Boekenweek, geen Kinderboekenweek. Een boekstalletje in een verder leeg gebouw te starten met 0 leden.

Een troost is dat onze inwoners (ook een effect in Waterland)straks nog terecht kunnen bij de bibliotheek in Beverwijk. Terwijl nu veel Beverwijkers naar Heemskerk gaan en nog even een rondje dorp doen zal straks wellicht het omgekeerde gebeuren. GroenLinks wil de andere fracties vragen wat de eisen zijn die zij aan een bibliotheek zouden willen stellen.



Huidige huisvesting bibliotheek

Waarom de verplichting opleggen aan de bibliotheek om het huidige onderkomen te huren? GroenLinks begrijpt natuurlijk ook wel dat de gemeente haar bezuinigingsdoel dan niet volledig realiseert. Maar om even wat getallen te noemen. De huisvestingskosten van het huidige pand bedragen ca € 400.000 terwijl de kosten voor het pand in Beverwijk ongeveer € 130.000 bedragen. Uitgaande van de bibliotheek zou dus zoeken naar een ander onderkomen al gauw ca. € 250.000 kunnen opleveren. Wellicht dat dan de bibliotheekfunctie in Heemskerk gehandhaafd kan worden.Want mocht u zich verdiept hebben in de begroting 2015 van de bibliotheek, waar al een besparing van 8% is gerealiseerd, dan heeft u gezien dat de frontofficekosten minder zijn dan de opgelegde bezuiniging. Kort samengevat: de bibliotheek kan niet anders dan omvallen.En krijgt dan straks een commerciële partij geld genoeg om € 400.000 huur op te kunnen brengen en een gratis inventaris?

GroenLinks pleit er dan ook voor als die €425.000 hoe dan ook bezuinigd moet gaan worden om de stichting Bibliotheek IJmond-Noord de mogelijkheid te bieden om in een ander pand haar activiteiten te kunnen voortzetten, zodat de bibliotheekfunctie bewaard kan blijven voor Heemskerk. GroenLinks wil de andere fracties vragen of de Bibliotheek IJmond Noord verplicht moet worden om wat het ook kost aan maatschappelijke waarde het pand te huren voor €400.000?

Kortom, GroenLinks wil dat:

  • de gemeenteraad een goede en betrouwbare partner voor Beverwijk is

  • er een volwaardige bibliotheek en Heemskerk blijft

  • de functies van de bibliotheek niet opgeofferd mogen worden aan de hoge huurprijs waar we als gemeenteraad zelf verantwoordelijk voor zijn en waren.

en dan nu de overeenkomstige moties.