Begrotingsbehandeling over het jaar 2018
Vorige week heeft dit college haar laatste begroting over de “regeerperiode” 2014-2018 gepresenteerd. Wel nu als we kijken wat hier van terecht is gekomen is een compliment op zijn plaats. Het huishoudboekje is transparant en sluitend. Dat kan ook bijna niet anders wanneer je, je in het te voeren beleid laat leiden door de euro’s. Eerst wordt er gekeken naar hoeveel geld is er en pas dan wordt gekeken naar wat kunnen we er mee doen. In plaats van wat vinden wij belangrijk, hoeveel kost dat en is dat dan financieel haalbaar. Dit college wilde nieuw beleid mogelijk maken, door geld weg te halen bij publiekevoorzieningen (bibliotheek, Welschap, Culturele Cirkel, kinderboerderij en de muziekschool). Over welk nieuw beleid hebben we het dan! Ik heb het eens om me heen gevraagd aan een aantal mensen. Er was niemand die het antwoord wist.

In de ogen van GroenLinks is er een te hoge prijs betaald voor het nieuwe beleid wat dit college bij aanvang heeft willen bereiken (en dit is dan ook de reden geweest dat wij destijds tegen de toen voorliggende begroting waren).
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de wereld er in 2014 flink anders uitzag. We hadden in Nederland en dus ook in Heemskerk last van een fikse economische crisis. Ook Heemskerk werd geconfronteerd met flinke bezuinigingen op het gemeentefonds en er moest tegelijkertijd de decentralisatie op het gebied van de WMO, de participatie en de jeugdzorg goed regelen. Een moeilijke klus. Hier verdient het college oprecht complimenten.

 

Hieronder leest u de volledige inbreng van GroenLInks tijdens de begrotingsbehandeling.

Voorzitter,
We hebben een nieuwe regering: “Vertrouwen in de Toekomst”. Iedereen die werkt zou er op vooruit gaan. De BTW gaat omhoog. De rijken en aandeelhouders worden rijker en de zorg nog duurder. Wie vermogen heeft, hoeft minder belasting te betalen, dividendbelasting wordt afgeschaft. Daar waar mensen met een klein inkomen minder te besteden hebben, worden zij gecompenseerd. Maar zij zullen minder overhouden dan zij eerst hadden. De kloof tussen arm en rijk zal wederom groter worden. De klimaatmaatregelen zullen zeer waarschijnlijk niet voldoen aan het klimaatakkoord en hoe er door dit nieuwe kabinet met vluchtelingen zal gaan omgaan is in de optiek van GroenLinks hardvochtig. U begrijpt dat wij hier niet blij van worden. Maar, wij laten ons hierdoor ook niet ontmoedigen. GroenLinks zal vanuit een kritische maar constructieve houding invloed hebben en verantwoordelijkheid nemen. En dat kan ook vanuit de oppositie. In Nederland en in Heemskerk. Want ook in Heemskerk hebben wij de afgelopen jaren vanuit de oppositie veel kunnen bereiken.

Voorzitter,
GroenLinks is tegen de begroting. Nee, schrik niet! Ik refereer hier aan de begroting die dit college in hun eerste jaar presenteerde. Daar stemden wij destijds tegen, met argumenten. De basis voor deze eerste begroting is vastgelegd in het collegeprogramma: “ruimte voor leven, werken en wonen”. Een programma waar mijn partij zeer kritisch op is en is geweest. Het collegeprogramma zegt: ruimte te bieden voor actieve Heemskerkers; aandacht voor elkaar; dialoog en samenwerking; en een transparant en sluitend huishoudboekje. Wel nu als we kijken wat hier van terecht is gekomen is een compliment op zijn plaats. Het huishoudboekje is transparant en sluitend. Dat kan ook bijna niet anders wanneer je, je in het te voeren beleid laat leiden door de euro’s. Eerst wordt er gekeken naar hoeveel geld is er en pas dan wordt gekeken naar wat kunnen we er mee doen. In plaats van wat vinden wij belangrijk, hoeveel kost dat en is dat dan financieel haalbaar.
In 2014 staat dat de middelen die nodig zijn om het nieuwe beleid van dit college mogelijk te maken gefinancierd worden uit het gemeentefonds. Maar dat was niet genoeg! De rest moest worden weggehaald bij publieke voorzieningen (bibliotheek, Welschap, Culturele Cirkel, kinderboerderij en de muziekschool. Hoe dat is afgelopen weten we allemaal! Want de bieb is gehalveerd. De Culturele Cirkel is nog altijd in onzekerheid en de muziekschool bestaat niet meer. In de ogen van GroenLinks is er een te hoge prijs betaald voor het nieuwe beleid wat dit college bij aanvang heeft willen bereiken (en dit is dan ook de reden geweest dat wij destijds tegen de toen voorliggende begroting waren).

En wat was dan dat nieuwe beleid? Ik heb het eens om me heen gevraagd aan een aantal mensen. Er was niemand die het antwoord wist. Welk nieuw beleid moest er nu toch bekostigd worden door de bieb en muziekschool??!! Het nieuwe beleid waar dit college het over had (zeg ik dan maar even voor degene die ik het gevraagd heb en het niet meer wisten) was;
Op bestuurlijk niveau: de betrokkenheid van de raad vergroten en samenwerking met de buurgemeenten (niet echt heel nieuw). Op sociaal domein: de decentralisaties op het sociale domein. Voor een belangrijk deel nieuw beleid, maar afkomstig vanuit het Rijk. En publieke voorzieningen regionaal organiseren (ook nieuw beleid)
Op fysiek domein: hier kiest dit college voor procesbenaderingen voor het tuindersgebied en het centrum. Er wordt ook aandacht aan het milieu besteed maar of daar nu zoveel aan is verbeterd is maar de vraag. Ik heb dit college niet kunnen betrappen hier echt heel actief in te zijn geweest. En wezenlijk nieuw beleid op dit punt was ook niet geformuleerd. En dan heeft de coalitie nog iets gezegd over het bedrijfsleven; het Regionaal bureau komt maar moeizaam van de grond. Op het gebied van financiën staat in dit collegeprogramma dat zij het streven heeft de gemeentelijk financiën structureel en meerderjarig op orde te laten blijven. In dan stelt zij voor dat de OZB niet verhoogd mag worden. Wat een nieuw beleid allemaal!

Tja, GroenLinks is hier nog altijd zeer kritisch op. En de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de wereld er in 2014 flink anders uitzag. We hadden in Nederland en dus ook in Heemskerk last van een fikse economische crisis. Ook Heemskerk werd geconfronteerd met flinke bezuinigingen op het gemeentefonds en er moest tegelijkertijd de decentralisatie op het gebied van de WMO, de participatie en de jeugdzorg goed regelen. Een moeilijke klus. Hier verdient het college oprecht complimenten.

En dan nu deze begroting. De laatste van dit college. Echt heel spannend is het niet. Hij is wel zeer duidelijk en prettig leesbaar. Dat is in het verleden wel eens anders geweest en ook hiervoor een compliment. Ik geef een korte reactie op de verschillende beleidsterreinen.

Als eerste Bestuurlijk Domein:
Wij hebben net de verordening Burgerparticipatie vastgesteld. Burgerparticipatie is op zich zelf goed, maar laat dit een middel zijn en geen doel in zichzelf. We participeren ons suf op allerlei manieren (mantelzorger, vrijwilliger enz.). Laten we daar zuinig op zijn. Laten we ook vooral naar elkaar omzien, in Heemskerk en daar buiten. En hier doel ik dan op de motie “Werelddoelen” die wij in maart hebben ingediend.

Ook wordt er geld uitgetrokken voor de verkiezing van maart 2018. Prima! Mensen moeten goed geïnformeerd worden en dat de gemeente hier bijeenkomsten voor organiseert juicht GroenLinks toe.

Wat betreft de dienstverlening is het noodzakelijk er voor te zorgen dat de digitale infrastructuur up to date is. Dat de persoonlijke gegevens van mensen veilig zijn, maar zeker ook dat we aandacht houden voor de mensen. Want ook de digitale dienstverlening is een middel. Het gaat om mensen. Welzijn, zorg en gezondheid, zijn fundamenteel. Het raakt mensen direct. Het is dan ook een grote verantwoordelijkheid. Dit beleidsterrein is niet statisch en zal voortdurend worden besproken, ook in de toekomst. En we zijn het er volgens mij ook allemaal mee eens dat we zuinig moeten zijn op vrijwilligers en mantelzorgers. Het komende jaar zal het sportbeleid en specifiek het sport accommodatiebeleid uitgebreid aan de orde komen. Het huidige college heeft hier ideeën voor. Maar, of dat een vervolg gaat krijgen na de verkiezingen van maart is nog maar de vraag.

En dan cultuur: hier is al zoveel over gezegd. Ik ga dat niet nu weer allemaal herhalen. U weet hoe de fractie van GroenLinks hier over denkt. Als wij kijken wat het college hierover in deze begroting heeft opgenomen, kunnen wij niet anders dan zeggen dat straks het nieuwe college hier een beleidsterrein erft met nog heel wat open eindjes. De WMO, jeugdzorg en participatiebeleid, ik heb het al eerder genoemd. Dit blijven onderwerpen die altijd in iedere begroting belangrijk zijn. Wij zullen hierover blijven benadrukken dat mensen altijd belangrijker zullen zijn dan geld. Durf geld uit te geven aan de jeugd. Koop voldoende zorg in. Laat jongeren niet op een wachtlijst terecht komen of ouderen omwille van een paar rotcenten vereenzamen. Durf geld uit te geven aan inwoners van Heemskerk. Biedt mensen perspectief op een waardevolle plek in onze Heemskerkse samenleving. Jaag ze niet over de kling als zij door persoonlijke omstandigheden geen of tijdelijk geen mogelijkheid hebben om te werken. Laat regels niet leidend zijn, maar biedt perspectief.

Dan het Fysiek Domein:
Er zal in 2018 een ontwikkelvisie worden opgesteld met betrekking tot woningbouw. Ook zal er aandacht zijn voor duurzaamheid. Al is dat wat ons betreft minimaal. Op het gebied van milieu is er de afgelopen jaren ook niet veel aandacht besteed. Het aantal bomen in het dorp is nog altijd minder dan het landelijk gemiddelde (1/2 boom per inwoner). Wij zouden graag gezien hebben dat er in 2018 weer wat meer geïnvesteerd zou worden in groen en milieu. Het energieakkoord geldt óók voor Heemskerk. De komende verkiezingen bieden hiervoor weer kansen.
En dan de financiën: Want we hebben het hier tenslotte over de begroting 2018. We staan er financieel echt niet slecht voor. Het weerstandsvermogen is ruim voldoende om eventuele grote financiële tegenvallers op te vangen. Welke financiële risico’s de gemeente loopt, zijn voor een groot gedeelte in kaart gebracht. Om te kunnen bepalen of het weerstandvermogen toereikend is dient een relatie te worden gelegd tussen de benodigde weerstandscapaciteit en de beschikbare weerstandscapaciteit. Deze raad heeft zich op het standpunt gesteld dat de ratio zou moeten liggen tussen de 1 en de 1.4. als waardebepaling. En dat betekent dat er voldoende financiële buffer is. Maar….de waarde ligt niet tussen de 1 en 1.4, maar op 4.9! Dat krijgt de kwalificatie “uitstekend”! Maar is dat wel zo uitstekend? Want je hebt heel veel financieel buffer, maar zoveel is helemaal niet nodig en zelfs een “beetje dom”. Want door zoveel buffer te hebben, betekent dat je dit geld niet hebben uitgegeven, terwijl er best een mogelijkheid voor was. We doen dus de inwoners van Heemskerk te kort. We hadden meer kunnen doen.