Het is tijd voor veranderingen! Zo schrijft een groep burgemeesters, wethouders, raadsleden, wetenschappers en ondernemers. Het is tijd voor veranderingen in de gemeentepolitiek, want de huidige politieke democratie voldoet niet meer. Dit is de afgelopen week met enige regelmaat in het nieuws geweest. Er wordt gesteld dat burgers ook invloed zouden moeten kunnen uitoefenen buiten de verkiezingen om. Tja, of je om die reden de gemeentepolitiek moet veranderen? Ik weet het niet. Zoveel mensen, zoveel wensen. Er zijn veel manieren waarop mensen invloed kunnen uitoefenen op de gemeentepolitiek. Ook hier in Heemskerk. Een hoorzitting zoals dit in februari is gevoerd is hier een mooi voorbeeld van. Als mensen niet gehoord worden en zich niet serieus genomen voelen wordt de kloof tussen mensen en de politiek niet gedicht. En voordat we weer allerlei experimenten optuigen om de gemeentelijke politiek te veranderen, zou ik willen voorstellen om eerst maar eens bij het begin te beginnen.

En toch zit er toch wel iets in en moet er wel iets veranderen. Want zeg nu zelf, bestaat er nog wel een gemeentelijke Heemskerkse politiek? De begroting die voorligt, laat zien hoeveel geld we gaan uitgeven en waaraan het wordt uitgegeven. Maar een groot deel van al het geld wat we als Heemskerk hebben te besteden, geven we uit in verschillende samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen. En dan vooral met de IJmondgemeenten. Dat betekent dat het voor de raad steeds moeilijker wordt om invloed te hebben. De volks vertegenwoordigende rol en de controlerende taak is hiermee ook steeds moeilijker geworden. De raad komt steeds meer op afstand te staan. De IJmondcommissie probeert hierop een antwoord te geven. Dat is allemaal nog niet ideaal en kan/moet ook verbeterd worden.

Het is tijd voor verandering! Dit is de 3e begroting van dit college. Heb je het over de begroting dan heb je het over geld. Heb je het over geld dan heb je het over economie. Volgens de Dikke van Dale betekent economie: Huishoudkunde-zuinigheid/bezuiniging. En dat is precies wat het is. De begroting is vooral beleid wat vanuit het collegeprogramma komt of wat vanuit Den Haag op het bord van de gemeente gelegd wordt en bol staat van bezuinigingsmaatregelen.

Veel nieuwe dingen staan er dan ook niet in. Het sprankelt niet van ambitie. Wij hebben één en ander maal aangegeven wat wij van de eerdere begrotingen hebben gevonden en aangegeven dat wij andere keuzes gemaakt zouden hebben. Wij zouden ons hebben laten leiden door mens en milieu in tegenstelling tot het college, die zich laat leiden door geld. En dat noemen wij Economisme. Niet bedacht of uitgevonden door Jesse Klaver, maar gewoon een bestaand woord. Ook te vinden in de Dikke van Dale (betekent: herleiding van alle maatschappelijke problemen tot economische kwesties).
Goed! In het raadsvoorstel staat dat het amendement zoals aangenomen bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2016 om de dotaties aan een zevental onderhoudsvoorzieningen (ten behoeve van 19 accommodaties) met ingang van 2017 structureel te verhogen. Nu geeft het college aan in het raadsvoorstel dat de financiële gevolgen hiervan niet zijn opgenomen in de Begroting 2017-2020 verwerkt en in het voorjaar 2017 hierover met een dekkingsvoorstel gaat komen.

Is dat niet een beetje raar? Gaan wij instemmen met de begroting en over een half jaar eens kijken waar we het benodigde geld vandaan gaan halen? Het gaat toch om aanzienlijk veel geld (4x 305.000 euro). Graag horen wij van het college een reactie, maar ook van andere partijen. De effecten van de najaarsnota 2016 op de begroting 2017, in combinatie met de voorgestelde dotatie onderhoudsvoorzieningen. Dit is dan nog zonder de mogelijke extra uitgaven jeugdhulp zoals eerder aangekondigd in de commissie SDO.

Als 1e : Bestuurlijk domein
Burgerparticipatie: Zoals eerder gezegd, kan hier op vele manieren vorm aan gegeven worden. Wat dit college wil met burgerparticipatie is het stimuleren, adviseren en faciliteren van bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties te participeren inde ontwikkeling en verbetering van de kwaliteit van het gemeentelijk beleid, plannen en projecten. Helaas moeten wij wel constateren dat er met de inbreng van burgerparticipatie (Bezuinigen als Ezels – hoorzitting) met betrekking tot de muziekschool en de bibliotheek niets, maar dan ook niets gedaan. Dus het klinkt prachtig, maar iets dergelijks negeren vergroot niet het draagvlak, die het college ook zegt te zoeken. En hoor deze kritische noot als een oproep hier in de toekomst anders mee om te gaan.

 

Dan het Sociaal domein
Vorig jaar heeft GroenLinks het college en de ambtenaren complimenten gemaakt over hoe hard er gewerkt wordt om de hele moeilijke opdracht om de decentralisaties in Heemskerk vorm te geven. En dit staat nog steeds. Wij zijn er van overtuigd dat het college zich verantwoordelijk voelt voor mensen die zorg nodig hebben en hierbij zoekt naar de menselijke maat. En juist omdat het zó moeilijk is en hierbij grote zorgvuldigheid bij vereist is, is het niet alleen voor GroenLinks, maar ook voor een hele grote meerderheid in deze raad belangrijk en noodzakelijk geacht een ombudsman in te zetten. In 2014 is hier een motie over aangenomen en in de voorjaarsnota van dit jaar wederom. En toch bereikt ons in oktober een memo, waar in staat:

De klachtencoördinatoren van de IJmond-gemeenten hebben het onderzoek uitgevoerd en de onderzoeksresultaten neergelegd in het ‘Rapport inzake onderzoek regionale ombudsfunctie sociaal domein’, juli 2016. Gelet hierop is het college van mening dat het instellen van een (regionale) ombudsfunctie op dit moment geen meerwaarde heeft. Temeer nu niet is gebleken dat de huidige werkwijze met betrekking tot de klachtbehandeling ontoereikend is.

De raad heeft niet gevraagd om een onderzoek! De raad wil een ombudsman! En moeten we nog een keer uitleggen dat een klachtencommissie fundamenteel iets anders is dan een ombudsman? Het geeft de indruk dat een ombudsman iets is om bang voor te zijn. Een ombudsman zou juist heel waardevol kunnen zijn voor de gemeente. Wij vinden het dan ook onbestaanbaar dat het college tot 2x toe een door de raad aangenomen motie naast zich neerlegt. U begrijpt dat wij hier wel een reactie op willen!

Zorg en aandachtspunten blijven bestaan. Hiermee doel ik op de druk op vrijwilligers, mantelzorgers. Het is belangrijk hier oog voor te blijven houden. Met betrekking tot de jeugdzorg, zijn er ook zorgen. Het beschikbare geld blijkt niet toereikend en er wordt een toenemende vraag naar jeugdzorg verwacht. Laten we in godsnaam investeren in deze jongeren. Laten we er met elkaar voor zorgen dat zij de rekening niet hoeven te betalen. Zij zijn al die euro’s die dat kost meer dan waard. Preventie en perspectief zijn wat GroenLinks betreft heel belangrijk. Voorkomen dat jeugd in problemen komt en perspectief om de jeugd mogelijkheden te bieden zich zo goed mogelijk te kunnen ontwikkelen. En juist vandaag ontvingen wij nog een brief van 5 jeugdzorginstellingen die de knelpunten met betrekking tot de transformatie noemt en vragen af te zien van verdere bezuinigingen en middelen beschikbaar te stellen om te investeren in innovatie.
Raad en college, help instellingen om kinderen te kunnen helpen.
Wij allemaal, zoals wij hier zitten, hebben meer dan eens gezegd dat kinderen niet tussen wal en schip mogen vallen. Deze signalen moeten wij serieus nemen. Opmerkelijk vind ik dan ook dat dergelijke signalen kennelijk niet terecht komen bij de klachtencoördinatoren.

Sport, cultuur en recreatie
In mijn inleiding heb ik gesteld dat: De begroting is vooral beleid wat vanuit het collegeprogramma komt of wat vanuit Den Haag op het bord van de gemeente gelegd wordt en bol staat van bezuinigingsmaatregelen. De grove bezuinigingen op de muziekschool en de bibliotheek zijn hier een voorbeeld van. Met de nodige tegenzin van een aantal leden uit deze raad wordt dit toch doorgevoerd. Het is een gegeven. Maar, laten we hierover wel eerlijk zijn en vaststellen dat de beoogde bezuinigingen niet zullen worden gehaald.

Het is duidelijk hoe GroenLinks hierover denkt. En ook nu kunnen wij het college er nog niet op betrappen een visie te hebben ontwikkeld met betrekking tot cultuur. Eerst bezuinigen, dan een onderzoek, dan nog wat onderzoeken, een besluit en oh ja, er moet ook nog iets aan huisvesting gedaan worden. Laten we daar ook nog even een onderzoek naar doen. Ik zou zeggen; begin is met te denken wat wil ik. En wat heb ik daar voor nodig. Maar helaas, het is nog altijd houtje-touwtje. Langzaamaan lijkt er een voortschrijdend inzicht te ontstaan binnen de raad, waar wij in ieder geval onze hoop uit putten. U kunt in ieder geval van ons verwachten dat wij ons in zullen spannen om cultuur zo goed mogelijk toegankelijk te laten zijn voor mensen. Cultuur is het cement van de samenleving, maakt de gemeente aantrekkelijker en zorgt en tevens een preventieve werking heeft binnen het hele sociale domein.

Groen
Op pagina 83 staat; wat gaan we er voor doen: “geen nieuwe accommodaties, bouwwerken of verharding in de groenstructuur toestaan”. Voor GroenLinks een belangrijk punt. Het groen in onze gemeente is beperkt en als we niet uitkijken, wordt het nog minder. En GroenLinks zou GroenLinks niet zijn als wij toch ook nu de gelegenheid niet zouden nemen te willen pleiten voor de uitbreiding van het bomenbestand. Bomen zijn belangrijk voor mensen, maar ook voor de waterhuishouding. Wij “bezitten” per inwoner een halve boom. Dit ligt onder het landelijk gemiddelde. Graag een reactie hierop.

Voorzitter, ik ga afronden. Het wordt zo langzamerhand tijd voor verandering. Een begroting zou niet over geld moeten gaan, maar over wat willen we en wat is er voor nodig om dat voor elkaar te krijgen. Dat heet Economisme. Te vinden in de Dikke van Dale en betekent: herleiding van alle maatschappelijke problemen tot economische kwesties. GroenLinks kijkt nog altijd, net als eerdere jaren, met gemengde gevoelens naar deze begroting. We zien dat er op tal van beleidsterreinen goed en hard gewerkt wordt. Maar er zijn ook zorgen en punten van kritiek.